Çek, senet, sözleşme vb belgelerdeki anlaşmazlık konusu imzanın sahte olup-olmadığının tespiti ve/veya imzayı atan şahsın belirlenmesi yönünde yapılan incelemelerdir. Bu incelemeler, anlaşmazlık konusu belgedeki imza ile bu imzayı atmış olabilecek kişi veya kişilerin huzurda alınan ve/veya eski tarihli samimi mukayese/örnek imzaları grafolojik ve grafometrik yöntemlerle karşılaştırılarak yapılır.

Kim tarafından yazıldığının tespiti istenilen el yazısının, bu yazıyı yazmış olabilecek veya yazdığından şüphelenilen kişinin/kişilerin mukayeseye esas el yazılarıyla karşılaştırılması suretiyle, yazan şahsın tespitine yönelik yapılan incelemelerdir.

Ancak, yazı üzerinden yazan şahsa ait yaş, cinsiyet, karakter tahlili, kişisel özellikler gibi hususiyetlerin saptanmasına yönelik herhangi bir inceleme yapılmamaktadır. Bu hususlar adli grafolojinin görev alanı dışındadır.

Okur yazar olmadıkları ve dolayısıyla imza atmayı bilmedikleri cihetle, imza yerine geçmek üzere kişilerin belgelere basmış oldukları parmak izlerinin, bu parmak izinin ait olabileceği şahıs veya şahısların mukayese parmak izleri ile karşılaştırılarak yapılan incelemelerdir.

Çek, senet, sözleşmeler, nüfus cüzdanı, noterlik belgeleri ve benzeri belgeler üzerinde, optik cihazların yanında, farklı dalga boylarında infrared ışık, UV ışık, yatay ışık, altan ışık gibi muhtelif sahtecilik tespit yöntemleri uygulamak suretiyle, bir belgenin külliyen (tamamen) sahte olarak düzenlenip düzenlenmediği veya belgedeki meblağı, tarihi, anlamı değiştirecek nitelikte tahrifat/kısmi sahtecilik yapılıp yapılmadığının tespiti yönünde yapılan incelemelerdir.

Bilindiği üzere, külliyen sahte olarak düzenlemiş veya üzerinde kısmi sahtecilik yapılmış bir belge ile ilgili şahıs veya şahısların cezai sorumluluklarının belirlenmesi açısından, belgenin İğfal kabiliyeti/aldatma/kandırma yeteneğinin bulunup bulunmadığının belirlenmesi önem arz eder. Laboratuvarımızda, sahteliği saptanmış olan belgelerin; fiziksel görünüm, nitelik ve taşıdığı şekli unsurlarla birlikte, uygulamadaki yeri ve özellikleri değerlendirilerek iğfal kabiliyeti / aldatma yeteneği / kandırma yeteneği tespiti ve bu yönde görüş bildirilmesine yönelik incelemeler yapılmaktadır.

Bir belge üzerinde bulunan ve sahte olup olmadığı veya aidiyet tespitinin yapılması istenilen kaşe izi, soğuk mühür izi veya mürekkepli mühür izlerinin; mukayese örnek izlerle karşılaştırılarak tespitinin yapılmasına yönelik yapılan incelemelerdir.

Herhangi bir belge düzenlenirken kaleme uygulanan basınç neticesinde belge üzerinde ve altında bulunan diğer belgeler üzerinde oluşan izlere fulaj izi denir. Bu izlerin belirlenmesi ve okunabilir hale getirilmesine yönelik yapılan çalışmalardır.

Fulaj izlerinin okunabilir hale getirilmesiyle; çek, senet gibi belgelerde tahrifen sonradan yapılan ilavelerin tespiti saptanabildiği gibi, üstünde yazılmış bir mektup v.b. belgelerdeki yazılara ait izlerin okunur hale getirilmesi suretiyle birçok olayın aydınlatılması da sağlanabilmektedir.

Tespiti istenilen yazıcı yazısı, şüpheli yazıcı veya yazıcılardan aynı tiplerde alınan mukayese yazılar ile karşılaştırılarak, tespiti istenilen yazıyı yazmış olabilecek yazıcının belirlenmesine yönelik yapılan incelemelerdir.

Bu tespitler, yazıların baskı tekniği (lazer, inkjet v.b) ve sonradan ortaya çıkan karakteristik özellikler incelenerek yapılır.

Günümüzde artık pek kullanılmamakta ise de, ender de olsa bu tür inceleme talepleriyle karşılaşılabilmektedir.

Tespiti istenilen daktilo makinesi yazısı, şüpheli daktilo makinesinden/makinelerinden alınan mukayese yazılar ile karşılaştırılarak, şüpheli makineler ile yazılıp yazılmadığının veya hangi makine ile yazıldığının tespitine yönelik yapılan incelemelerdir. Bu inceleme, daktilonun üretim sürecinde geliştirilen ya da sonradan kullanımla ortaya çıkan karakteristik özelliklerin incelenmesiyle yapılır.

Bir fotokopi belgenin hangi fotokopi makinesinden elde edildiğinin tespitine yönelik yapılan incelemelerdir. Bunun için, aidiyet tespiti istenilen fotokopi belge, bu belgeyi çekmiş olabilecek fotokopi makinelerinden alınan örneklerle kıyaslanarak yapılır.